کتاب هیچ دوستی به جز کوهستان که در مورد زندان مانوس نوشته شده، در واقع خود زندگینامه‌ی بهروز بوچانی است که زندانی شدن وی در بازداشتگاه مهاجرت دولت استرالیا در جزیره مانوس را به تصویر می‌کشد. بهروز بوچانی در طول ۵ سال خاطراتش را از طریق فضای مجازی برای دوستش امید توفیقیان ارسال می‌کرد. امید توفیقیان خاطرات او را به انگلیسی ترجمه کرد و سرانجام در سال ۲۰۱۸ کتاب هیچ دوستی به جز کوهستان را چاپ کرد. این کتاب همچنین به نام رفیقی نه مگر کوهستان معروف است. این کتاب بسیار در جهان معروف شده و بهروز بوچانی جوایز زیادی را کسب کرد. همچنین این کتاب به شدت از دولت استرالیا انتقاد کرده است. در ادامه به بررسی این کتاب می‌پردازیم.
درباره‌ی کتاب
در حین نگارش این کتاب توسط بهروز بوچانی، نیروهای امنیتی جزیره مانوس بارها دست نوشته‌های او را ضبط کردند. بعد از این اتفاق، او تصمیم گرفت نوشته‌هایش را برای دوستش امید توفیقیان از طریق پیام‌رسان واتس آپ در استرالیا بفرستد و او نوشته‌های بوچانی را به زبان انگلیسی ترجمه کرد.
بوچانی در این کتاب، درباره‌ی سفر خطرناک خود با استفاده از قایق از کشور اندونزی و گرفتار شدنش در جزیره مانوس صحبت می‌کند. وی برای نگارش کتاب خود از زبان شاعرانه بهره برده و به دقت توضیح می‌دهد که این زندان چگونه زندانیان را به طور سیستماتیک شکنجه می‌دهد.
معرفی فصل‌های کتاب
کتاب هیچ دوستی به جز کوهستان، نوشته‌ی بهروز بوچانی، شامل ۱۲ فصل است که به شرح زیر می‌باشند:
- زیر نور هراس انگیز ماه
- کوه‌ها و موج‌ها؛ بلوط‌ها و مرگ؛ آن رودخانه… این دریا…
- قایق برزخ روایتگر حقایق هولناک
- تاملات کشتی جنگی؛ گلشیفته‌ی ما واقعاً زیبا بود
- قصه‌ی جزیره‌ی کریسمس؛ پسر بی‌وطن روهینگیایی و تعقیب ستاره‌ای در مسیر تبعیدگاه
- کولیها می‌رقصیدند و جغدها تماشا می‌کردند
- ژنراتور پیر، نخست‌وزیر و دخترانش
- صف در حکم ابزار شکنجه، منطق زندان مانوس؛ گاو خوشحال
- درخت شکوهمند انبه و غول مهربان
- آواز جیرجیرک‌ها؛ تشریفات اعمال خشونت؛ یک نقشه‌برداری اسطوره‌ای از زندان مانوس
- گل‌های شبیه بابونه، عفونت و سندرم زندان مانوس
- در گرگ‌ومیش هوا که آسمان رنگ جنگ داشت
نقد و بررسی کتاب
کتاب هیچ دوستی به جز کوهستان در سراسر دنیا بسیار معروف شده و نقدها و نظرات گوناگونی را دریافت کرده است. بسیاری از نویسندگان به ویژه در کشور استرالیا به شدت به این کتاب واکنش نشان داده‌اند. مثلاً ریچاد فلانگان، نویسنده‌ی مشهور ایتالیایی و ریچارد کوک، منتقد ادبی مشهور یادداشت‌های مفصلی را درباره‌ی خود زندگینامه نوشته‌اند و به شدت در مورد آن انتقاد کرده‌اند.
درباره بهروز بوچانی
بهروز بوچانی، نویسنده‌ی این کتاب متولد سال ۱۳۶۲ در ایلام و دارای مدرک کارشناسی از دانشگاه تربیت معلم تهران (دانشگاه خوارزمی) و کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک از دانشگاه تربیت مدرس تهران است.
وی هنگامی که در ایران زندگی می‌کرد به عنوان روزنامه‌نگار فعالیت می‌کرد و مقالاتی را در نشریه کردی وریا به چاپ رسانده بود. نوشته‌هایش در کشورهای دیگر بسیار مورد استقبال انتشارات مختلف قرار گرفته بود. بوچانی همراه با آرش کمالی سروستانی فیلم چوکا، “الان ساعت چنده؟” را در سال ۲۰۱۷ کارگردانی کرده است.
همچنین در مستند “قایق‌ها را متوقف کنید”، ساخته سایمون کورین، به عنوان بازیگر ایفای نقش کرده است. وی در سال ۲۰۱۳ به استرالیا پناهنده و در آنجا دستگیر شد و همراه ۷۵ پناهجوی دیگر به جزیره‌ی مانوس فرستاده شد. او تا نوامبر سال ۲۰۱۹ همچنان در این جزیره ماند تا اینکه در نهایت به دلیل برنده شدنِ کتابش در جشنواره‌های گوناگون توانست به نیوزلند سفر کند تا در جشنواره‌ی کلمه شرکت کند. وی گفت که هرگز به پاپوآ گینه نو برنمی‌گردد.
چرا کتاب هیچ دوستی به جز کوهستان؟
کتاب هیچ دوستی به جز کوهستان سرگذشت تلخ یک انسان و درد و رنج‌های او است و یک کتاب معمولی و روزمره نیست. این کتاب زندگی آدم‌هایی را روایت می‌کند که خانه و کشورشان را با امید به داشتن یک زندگی بهتر ترک کرده‌اند و سرانجام فقط درد و رنج و حسرت نصیبشان شده است. انسان‌هایی که در جایی دورافتاده و ناکجاآباد گیر افتاده‌اند و سرنوشتشان معلوم نیست. انسان‌هایی که زندگی‌شان دست مایه‌ی سیاست‌های کثیف سیاستمداران شده است. بهروز بوچانی در کتاب خود داستان زندان را شرح می‌دهد، زندانی که تنها جرم زندانیانش مهاجرت غیرقانونی است. کتاب هیچ دوستی به جز کوهستان صدای ناله‌ی انسان خسته و غمگینی است که باید با عمق جان شنیده شود.
کتاب هیچ دوستی مگر کوهستان توسط نشر چشمه به چاپ رسیده و عرضه شده است. این کتاب برای رده سنی بزرگسالان مناسب است. نسخه‌ی چاپی این کتاب شامل 248 صفحه است. این کتاب یک سرگذشت نامه و نسبتاً طولانی است و برای کسانی که وقت مطالعه‌ی بیشتری دارند و دوست دارند سرگذشت نامه مطالعه کنند انتخاب مناسبی می‌باشد.
کتاب بهروز بوچانی به نام “هیچ دوستی به جز کوهستان” به صورت فیلم درآید
نویسنده کرد ایرانی می‌گوید این فیلم توجه بیشتری به رژیم وحشیانه بازداشت مهاجران استرالیا خواهد کرد. اولین اثر بهروز بوچانی، برنده جایزه، هیچ دوستی به جز کوهستان، به عنوان یک فیلم بلند ساخته می‌شود و تولید آن در اواسط سال ۲۰۲۱ در استرالیا آغاز می‌شود.
نویسنده و روزنامه نگار کرد ایرانی، که در حال حاضر پس از شش سال در بازداشت مهاجرت در نیوزلند زندگی می‌کند، گفت که اقتباس از این فیلم توجه بین المللی بیشتری را به حقیقت پشت رژیم وحشیانه بازداشت مهاجران استرالیا جلب می‌کند.
او به گاردین استرالیا گفت: “مهمترین چیز این است که ما باید این داستان را به اشتراک بگذاریم و این داستان فقط داستان من نیست.” “آنچه دولت استرالیا در مانوس و نائورو انجام داده و هنوز هم این سیاست را ادامه می‌دهد – ما باید این داستان را به زبان‌های مختلف به اشتراک بگذاریم – و سینما یک زبان بسیار مهم و قدرتمند است.
“این یک بستر قدرتمند است، این زبان برای همه است. من فکر می‌کنم افراد بیشتری با این داستان درگیر می‌شوند و ما می‌توانیم این داستان را بیشتر بین المللی کنیم. این بسیار مهم است. ”
زندگینامه بوچانی در سال ۲۰۱۸، که هر بار یک پیام کوتاه از داخل بازداشتگاه مانوس نوشته می‌شود، قبلاً برنده غنی‌ترین جایزه ادبی استرالیا، جایزه ادبی نخست وزیر ویکتوریا و همچنین جایزه ملی بیوگرافی شده است.
بوچانی، خبرنگار معمولی گاردین استرالیا، در مورد دیدن دوستانش که توسط نگهبانان تیرباران شده و کشته شده‌اند، پس از گزارش اعتصاب غذا در سلول انفرادی و آسیب روحی که به پناهجویان دیگر در بازداشتگاه جزیره مانوس وارد شده است، نوشت.
هیچ دوستی به جز کوهستان در حین بازداشت نوشته شده و با همکاری مترجم مونس منوبی و استاد امید توفیقیان ترجمه شده است.
اقتباس سینمایی از No Friend But The Mountains یک پروژه مشترک بین سه شرکت تولید کننده استرالیا خواهد بود.
بوچانی گفت که فیلم جدید باید شامل کارهای قبلی وی و دیگر پناهجویان و پناهندگان باشد. او گفت: “ما این بخش از تاریخ استرالیا را ثبت کردیم.” “این مهم است.”
“دولت استرالیا همیشه سعی می‌کند حقیقت را پنهان کند – و آنها باید بدانند که اکنون داستان یک داستان بزرگ است. این فقط داستان من نیست، داستان ماست. “
دیدگاهتان را بنویسید